Vg er því miður í mín­um huga hreinn og klár svika­flokk­ur. Flokk­ur sem boðaði bjart­ari tíð fyr­ir brot­hætt­ar sjáv­ar­byggðir og kvóta­litl­ar út­gerðir, fyr­ir kosn­ing­arn­ar 2021. Marg­ur bar þá von í brjósti að þegar Svandís Svavars­dótt­ir (Vg) sett­ist í ráðherra­stól myndi hún beita sér fyr­ir auknu rétt­læti og bjart­ari tím­um sjáv­ar­byggðanna. Sú von var and­vana fædd.
Verk Svandís­ar hafa hingað til ekki verið í neinu sam­ræmi við þá stefnu sem flokk­ur­inn bauð kjós­end­um. Þvert á móti. Lof­orð um að efla strand­veiðar voru „efnd“ með því að stöðva strand­veiðar upp úr miðjum júlí og í stað þess að vinda ofan af kerf­inu, þá flæk­ir hún það enn frek­ar!

Svandís bít­ur höfuðið af skömm­inni
Á nýliðnu ári setti hún á lagg­irn­ar einn fjöl­menn­asta stýr­hóp Íslands­sög­unn­ar. Mark­miðið var sagt vera að ná betri sátt um um­deilt kvóta­kerfi, sem hef­ur um ára­tuga­skeið verið eit­ur í bein­um stærsta hluta þjóðar­inn­ar.
Nú liggja fyr­ir bráðabirgðatil­lög­ur STÓR-hóps­ins sem unn­ar voru und­ir for­ystu Eggerts Bene­dikts Guðmunds­son­ar, fyrr­ver­andi for­stjóra N1 og Granda. Hann skart­ar nú þeim virðulega titli að vera leiðtogi á sviði sjálf­bærr­ar þró­un­ar í for­sæt­is­ráðuneyti Katrín­ar Jak­obs­dótt­ur.
Það er hol­ur hljóm­ur í meint­um sátta­til­lög­um. Í stuttu máli fela þær ekk­ert annað í sér en áróður og ein­beitt­an vilja til festa nú­ver­andi kvóta­kerfi enn kirfi­leg­ar í sessi. Kvóta­kerfi sem í rúm­lega fjöru­tíu ára sögu sinni hef­ur t.d. ekki náð brota­broti af þorskafla sem að var stefnt. Áróður­inn fyr­ir þröng­um sér­hags­mun­um SFS (LÍÚ) í „sátta­til­lög­un­um“ er það grímu­laus að þar má finna til­lög­ur um að leggja af strand­veiðar og byggðakvóta, með því að hætta að taka 5,3% af heild­arafla­heim­ild­um til byggða- og at­vinnu­mála.

Árás á líf­ríkið í nafni um­hverf­is­vernd­ar
Ég er gjör­sam­lega orðalaus á allri þess­ari veru­leikafirr­ingu í nafni um­hverf­is­vernd­ar. Það sér það hver heil­vita maður að sú fyr­ir­ætl­un að hleypa mun stærri og afl­meiri tog­ur­um við tog­veiðar en nú er leyft, nán­ast upp í fjöru er ekk­ert annað en hrein og klár at­laga að viðkvæm­asta líf­rík­inu í kring­um landið. Hvað segja um­hverf­issinn­arn­ir í Vg við sjáv­ar­síðuna þegar þeir eru nán­ast komn­ir með stærðar­inn­ar tog­ara með manni og mús inn á svefn­her­berg­is­gólfið til sín?

Þess­ar öm­ur­legu hags­muna­tengdu til­lög­ur eru í takti við fyrri verk ráðherr­ans. Við skul­um ekki gleyma að eitt fyrsta embættis­verk henn­ar var að skerða afla­heim­ild­ir til strand­veiða. Það ligg­ur því fyr­ir ein­beitt­ur vilji ráðherr­ans til að þurrka út smá­báta­út­gerð með þeim hörmu­legu af­leiðing­um sem það hefði fyr­ir viðkvæm­ar sjáv­ar­byggðir lands­ins.

Raun­veru­leg sátt næst aldrei með því að troða órétt­læti Vg ofan í kokið á þjóðinni. Tryggja verður jafn­ræði til nýt­ing­ar á sam­eig­in­legri auðlind. Fyrsta skrefið er aug­ljós­lega að auka frelsi strand­veiða og að koma á gegn­særri verðmynd­un á afla með því að verðlagn­ing fari fram á frjáls­um og opn­um upp­boðsmarkaði.